Esther-Mirjam, neem de regie terug en de ledendemocratie serieus

Op 2 mei stuurde PvdA-voorzitter Esther-Mirjam Sent een e-mail naar alle leden waarin ze een brede discussie binnen de partij aankondigde over linkse samenwerking. Deze moest “ruim voor de volgende Tweede Kamerverkiezingen” leiden tot een definitief besluit over dat onderwerp. Dat zou een fusie met GroenLinks kunnen zijn. Maar mogelijk konden ook andere linkse partijen betrokken worden bij een fusie. “Voorop staat dat we een open proces organiseren. Het proces is een verkenning waarin alle smaken mogelijk zijn, en die smaak bepalen we samen als leden.”

Belofte

Met haar mail aan de leden loste Sent een belofte in die zij tijdens de verkiezingen voor het voorzitterschap van de PvdA in oktober en november vorig jaar had gedaan: onder haar leiding zouden álle leden betrokken worden bij de discussie over linkse samenwerking in het algemeen en fuseren met GroenLinks in het bijzonder. Een mooi voornemen, want dit onderwerp is inderdaad te groot om af te werken middels een debatje over een motietje in de ledenraad van het partijcongres. Het verdient terecht een stevige investering in de ledendemocratie.

Fractiefusie

De uitkomst van deze brede discussie hoefde van Sent ook zeker niet een fusie met GroenLinks te zijn. “Fuseren kan een middel zijn om onze idealen te realiseren, maar is geen doel op zich”, benadrukte ze meerdere keren tijdens debatten voor de verkiezingen voor het voorzitterschap van de PvdA.

Enkele weken na de aankondiging van haar ambitieuze brede discussie over linkse samenwerking, kregen de leden van de PvdA wederom een e-mail van Sent. Deze ging over het ledencongres van 11 juni aanstaande. In de mail verkondigde ze dat het partijbestuur een fractiefusie voorstelt tussen GroenLinks en de PvdA in de Eerste Kamer. Met deze mail smoorde Sent haar eerder aangekondigde brede discussie in de kiem. Ze lijkt zich immers al – in weerwil van eerder gedane beloftes- te hebben gecommitteerd aan een fusie tussen PvdA en GroenLinks. Zo’n fractiefusie in de Eerste Kamer zou immers een duidelijke stap zijn in die richting, want kun je niet even ongedaan maken zonder gezichtsverlies.

Scheuring

Deze discrepantie tussen belofte en daad zorgt voor onrust binnen de PvdA. Tegenstanders van fuseren met GroenLinks voelen zich niet serieus genomen. Die bevinden zich in het hele land, bij alle afdelingen en onder alle leeftijden. Voorstanders van de fusie willen hen nog wel eens wegzetten als “zuur links”, maar met een dergelijk etiket neem je deze partijgenoten – die zich vaak met hart en ziel inzetten voor de partij, en dat soms al decennia lang- niet serieus. Het leidt er alleen maar toe dat partijgenoten tegenover elkaar komen te staan, met als doemscenario een scheuring binnen de partij.

Verzoenen

Hoe kan Sent deze groepen weer met elkaar verzoenen? Door ten eerste de regie over het onderwerp linkse samenwerking terug te pakken van de fracties van de Tweede en Eerste Kamer. Dat kan ze doen door duidelijkheid te verschaffen over wat háár visie is. Waar wil zij de partij naartoe leiden? Nu weet niemand dat. Sent is voorstander van een fractiefusie in de Eerste Kamer, maar wil niet dat PvdA en GroenLinks met één lijst komen voor die Eerste Kamer. Een fractiefusie onder huwelijkse voorwaarden dus. Wellicht omdat ze hiermee haar eerder aangekondigde brede discussie in leven denkt te kunnen houden?

Smaak

Als Sent zich heeft laten overtuigen van de noodzaak van een fusie tussen PvdA en GroenLinks dan moet zij dat zeggen. Dan is de volgende vraag hoe ze denkt zoveel mogelijk draagvlak binnen de PvdA te kunnen mobiliseren voor zo’n fusie en hoeveel tijd ze voor het fusieproces wil uittrekken. Vervolgens kan ze zaaltjes gaan boeken in het land om zoveel mogelijk samen met alle leden de smaak te bepalen van de toekomst van de sociaaldemocratie.